ՄԱՐԿՈՍ 7:1-23 ԴԱՍ # 15
ԱՍՏՎԱԾ ՕՐԻՆԱՊԱ՞Հ Է

I. Ողջույնի խոսք։

II. Ներածություն:
Ա. Կանոնների վերաբերյալ պահպանողական և լիբերալ մոտեցումների հարցը:
ՀԱՐՑ — Աստվածաբանորեն ի՞նչ է նշանակում լիբերալ։
ՊԱՏ․ — Ձեզանից ոմանք տեղյակ են, որ այս դարի սկզբին ամերիկյան բողոքական եկեղեցին բաժանվեց «լիբերալների» և «պահպանողականների»։
Որոշ լիբերալներ պնդում էին, որ Հիսուսն ամբողջովին սեր է, բարություն և հանդուրժողականություն, ուստի ճշմարիտ քրիստոնյաները հայտնի են իրենց հանդուրժողականությամբ։ Որոշ պահպանողականներ պնդում էին, որ ցանկանում են վերադառնալ ավելի խիստ բարոյականության նորմերի, քանի որ ճշմարիտ հավատարմությունն Աստծուն վերադառնալն է, Աստվածաշնչի հիմունքներին: Կային նաև այլ բանավեճեր՝ Աստվածաշնչի հեղինակության և Հիսուսի աստվածության շուրջ, բայց այսօր մենք կկենտրոնանանք կանոնների հանդեպ տարբեր մոտեցումների վրա։ Նման բաժանումը, այն է՝ ինչպես հասկանալ և կիրառել կանոնները, Հիսուսի կենդանության օրոք անգամ աստվածաբանական վեճերի կարևոր թեմա էր օրակարգում։
ՀԱՐՑ — Այսօր Հիսուսը ո՞ր խմբին կպատկաներ։ Հիսուսը կհամարվեր պոռթկուն պահպանողական, թե՞ հանդուրժող լիբերալ։
ՊԱՏ․ — Գուցե Նա ոչ մեկն է, ոչ էլ մյուսը։ Եկեք լսենք Իրեն։ Եկեք թույլ տանք՝ Ինքն ասի, թե մեր հավատքում և առ Աստված մեր քայլերում ինչն է կարևոր։
Բ. Պահպանողական մոտեցման դրական կողմերը։
ՀԱՐՑ — Ձեզանից որևէ մեկը կարծո՞ւմ է, որ ձեր ծնողները չափազանց պահպանողական էին։ Որևէ մեկը կկիսվի՞ օրինակով։
ՊԱՏ․ — Այս առումով որոշ բացառություններ կան, բայց ընդհանուր առմամբ նրանք կոնսերվատիվ էին։ Թվում է, թե մեր ծնողները մեզ միշտ կանոնախեղդ են արել։
ՀԱՐՑ — Հնարավոր է մեր ծնողներն այլ կե՞րպ են այս հարցին մոտեցել։ Ինչո՞ւ։
ՊԱՏ․ — Ծնողներն ամենայն հավանականությամբ այլ կերպ են մոտեցել այս հարցին։ Նրանք պնդում էին, որ եթե դուք կանոնները և ընդունված արտաքին նորմերը չպահեք, ապա ձեր կյանքը կարող է փչանալ։ Միգուցե մենք արդեն մեծացել և կյանքի փորձ ենք ձեռք բերել, որ հասկանում ենք, որ դա իրոք այդպես է, կամ եթե դուք դեռ շատ երիտասարդ եք և կյանքի փորձ դեռ չունեք, ժամանակի հարց է ընդամենը, և ձեր մոտեցումները կփոխվեն, երբ դուք սկսեք պատասխանատվություն կրել ուրիշների համար։
ՀԱՐՑ — Կարծո՞ւմ եք, որ որոշ ծնողներ իրենց երեխաներին սիրելու և իրենց համար մտահոգվելու պատճառով են ցանկանում պահել կանոնները։
ՊԱՏ․ — Անկեղծ և բաց լինելու պարագայում մեզանից ոմանք կարող են սա տեսնել, անգամ եթե միշտ չէ, որ կիսում են ծնողների կարծիքը։ Մեզանից ոմանք անգամ պատրաստակամ են իրենց ծնողներին ներել այն առումով, որ դաստիարակության մեջ չեն եղել կատարյալ, բայց մենք գիտակցում ենք, որ նրանք խորապես սիրել են մեզ։
Գ. Կանոններին հետևելու բացասական կողմը։
ՀԱՐՑ — Դուք ճանաչո՞ւմ եք որևէ մեկի, ով ոչ միայն պահպանողական վերաբերմունքի է արժանացել, այլև անընդմեջ բացասական մեղադրական վերաբերմունքի։
ՀԱՐՑ — Նման վերաբերմունքը խնդրահարո՞ւյց է։
ՊԱՏ. – Այո՛։ Նման վերաբերմունքը կարող է կաթվածահար անել մեր նախաձեռնությունները և նպաստել ընկճվածության շարունակական զգացումին։ Սա այլ բան է, քան սիրո պատճառով կանոններին հետևելը․ սա որոշ ստանդարտների հետևելն է՝ մեզ ընկճելու և վերահսկելու համար։
ՀԱՐՑ — Հիսուսը պահպանե՞ց կանոնները։
ՊԱՏ․ — Նա պահպանեց կանոնները, հատկապես Իր ուսուցումներում, որ պատճառ դարձավ օրհնություն, կարգուկանոն և կենտրոնացում մտցնելու մեր կյանք։ Նա նաև ստիպված էր առերեսվել բացասական, քննադատական, մեղադրական վերաբերմունք ունեցող և պատժիչ միջոցներ կիրառելու մոլուցքով տարված պահպանողականների հետ։ Նրանց վերաբերմունքը, թվում էր, ճիշտ է, և կարծես թե նրանք մտահոգված էին Աստվածաշնչի վարկանիշով։ Նրանց ելույթները կրոնական էին բովանդակությամբ, և այս մարդիկ ասում էին, որ իրենք Աստծուն էին ներկայացնում։
Ծանուցում: Ձեզանից ոմանք շփոթված են, քանի որ մի կողմից դուք ցանկանում եք Աստծուն հետևել, բայց մյուս կողմից մարդիկ, ովքեր ներկայացնում են Աստծուն, ակնհայտորեն եսասեր են, և իրականում դուք չեք ցանկանում այդ մարդկանց նման լինել։ Հիսուսը նույնպես ցանկանում էր Իր Երկնային հոր կամքին հետևել, ով տվել էր կանոնները, բայց Նա համակարծիք չէր Իր օրերի, այսպես կոչված, Աստծո ներկայացուցիչներից շատերի հետ։ Եկե՛ք տեսնենք, թե ինչպես․․․
III. Հիսուսը ենթարկվում է հարձակման կրոնավոր հեղինակությունների կողմից։
>>>> Թող ինչ-որ մեկը կարդա Մարկոս 7:1-5։
ՀԱՐՑ — Իրականում ի՞նչն էր այստեղ խնդիրը։
ՊԱՏ․ — Հիգիենայի խնդիր չկար այստեղ․ ավելի շատ Հիսուսի մարդիկ ուտում էին առանց հետևելու ընդունված կրոնական արարողակարգին։ Հետևաբար, նրանք պղծվել էին։
Ծանուցում: Հին Կտակարանում ձեռքերի ծիսական լվացումը միայն տաճար մտնող քահանաների համար էր․ Ելք 30:19 և 40:13։
>>>> Ինչ-որ մեկը թող բացի և կարդա Ելք 30:19 և 40:13։
Կարծես թե ավելի ուշ ժամանակաշրջանում որոշ առաջնորդների կողմից այս կանոնները կիրառվել են հոգևոր հավաքույթներում։ Հետագայում նաև դարձել է բավականին բարդ կանոնների հավաքածու։ Այս բարդագույն կանոններից ոչ մեկն էլ Աստվածաշնչում չկա։
Ծանուցում: Թվում է, թե Հիսուսի աշակերտների գործողությունները խնդիրներ էին առաջացրել Հիսուսի համար։ Թեև նրանք չէին խախտել Հին Կտակարանի կանոնները, նրանք խախտել էին առաջնորդների կողմից ավանդականորեն պահպանվող կանոնները։ Սա նման է այն բանին, որ ինչ-որ մեկը գնա եկեղեցի առանց փողկապի, մի բան, որ անցյալում որոշ եկեղեցիների կողմից համարվում էր սխալ։ Փողկապի բացակայությունը համարվում էր անհարգալից վերաբերմունք, և մատնանշում էր անհարգալից վերաբերմունքը փողկապ չկրող անձի կողմից։
ՀԱՐՑ — Կարո՞ղ ես այլ օրինակներ բերել։
III.Հիսուսի արձագանքը։
Ա. Նախնական արձագանքը․ Եսայիից ծանր հարված։
>>>> Ինչ-որ մեկը թող կարդա Մարկոս 7:6-8:
ՀԱՐՑ — Ինչո՞ւ Հիսուսը նրանց կոչեց կեղծավորներ։
ՊԱՏ․ — Նրանք ճիշտ խոսքեր էին արտաբերում, բայցևայնպես, սրտից բխած ճիշտ գործողություններ չէին անում։ Օրենքը պարգև էր, որն Աստծո կամքի ներքո ներդաշնակություն էր բերում մարդկանց։ Օրենքի նպատակն էր օգնել մարդկանց՝ Աստծո հետ հաղորդակցվելիս։ Այս առաջնորդները ճիշտ չէին հասկացել Օրենքի իսկական նպատակը։ Կրոնական կանոնների վերաբերյալ նրանց տեսակետն այլևս չէր հանգեցնում Աստծո հետ հանդիպմանը, այլ ավելի շատ հիասթափեցնում էր մարդկանց։ Օգտագործելով մեր օրինակը՝ այսպիսի զուգահեռներ կարող ենք տանել․ եկեղեցու մարդիկ ավելի մտահոգված են եկեղեցի այցելող մարդկանց հագուստներով, քան թե բաց սրտեր ունենալով, որ կփնտրի Աստծուն հաճոյանալու և սիրելու ճանապարհներ։ Մեր կանոնները կարող են փոխել Աստծո կանոնների իմաստը և անգամ նպաստել չհնազանդվելու այն բանին, ինչ Աստվածաշունչն իրականում նկատի ունի։ Կրոնավոր մարդիկ չեն սիրում, որ իրենց ասում են, որ իրենց տեսակետները բացահայտում են նրանց Աստծուց հեռու լինելը։ Սա Հիսուսի հիմնական մեղադրանքն էր, իսկ հետո էլ Նա շարունակեց պարզաբանել, թե ինչ նկատի ուներ։
Բ. Նրանց արարքներից նկարագրություն։
>>>> Ինչ-որ մեկը թող կարդա Մարկոս 7:9-13։
Ծանուցում: Որոշ հրեաներ գիտեին, որ այստեղ Հիսուսը ճիշտ է։ Այն, ինչ կատարվում էր, իրոք կրոնի ձեռնածություն էր։ Նմանապես այս օրերին շատ քրիստոնյաներ զգում են, որ ինչ-որ բան ճիշտ չէ չափազանց քննադատական և ամբարտավան մոտեցման մեջ։
ՀԱՐՑ — Ինչ-որ մեկը գիտի՞, թե «Corban» ինչ է նշանակում։
ՊԱՏ․ — Բառացիորեն այն նշանակում է պարգև։ Թվում է, թե որոշ հրեաներ Աստծուն նվիրաբերում էին սեփականություն և արժեքավոր իրեր. նվիրաբերվածը «մի կողմ էր դրվում» Աստծո համար և հետևաբար չպետք է օգտագործվեր իրենց ծնողներին օգնելու նպատակով։ Նրանք իրականում սեփականությունը կամ փողը տաճարին չէին տալիս, այն ուղղակի մի կողմ էր դրվում։ Արտաքինից նրանք նման տպավորիչ «խոստումներ» էին տալիս, բայց իրականում ընդամենը փորձում էին խուսափել ծնողներին օգնելուց։ Իրականում նրանք հրաժարվում էին օգնել իրենց ծնողներին մեծ տարիքում, չնայած ծնողները լիապես աջակցել էին իրենց երեխա ժամանակ։ Տասը պատվիրաններից 5-րդը նրանք շրջանցում էին․ Ելք 20:12։
Ծանուցում: Որոշ մարդիկ սա կկոչեին ֆունդամենտալիզմ։
ՀԱՐՑ — Ֆունդամենտալիզմն ի՞նչ է։ Ո՞րն է այս եզրույթի իրական սահմանումը։
ՊԱՏ․ — Ըստ էության՝ այս եզրույթի օրիգինալ սահմանումը հավատքի «հիմունքներին» հավատարիմ մնալն է․Աստվածաշնչի հեղինակությանը, Հիսուսի աստվածությանը, կուսական ծնունդին, երրորդությանը և այլն։ Այս օրերին այս եզրույթը արհամարհանքով է օգտագործվում ՝ նկատի ունենալով մեկին, ով պահպանողական է, անխոհեմ և դաժան։ Այնուամենայնիվ, պատմական ֆունդամենտալիզմը կարող է լավ բան լինել, եթե այն նշանակի քրիստոնեական կրոնի հենքային ճշմարտություններին հավատարիմ մնալը։
ՀԱՐՑ — Իր օրերի կրոնին Հիսուս ո՞ր կետերում էր հակադրվում։
ՊԱՏ․ — Կեղծիքի՛։ Նրանք օգտագործում էին իրենց կրոնական դիրքը՝ Աստծո կամքը չկատարելու համար։
ՀԱՐՑ — Հիսուսը պահպանողակա՞ն էր։
ՊԱՏ․ — Իրական իմաստով՝ այո։ Հիսուսը մտածում էր, որ մենք պետք է հոգ տանենք տարիք առած մեր ծնողների մասին, և մեջբերում էր Հին Կտակարանը՝ Իր ասածը հիմնավորելու համար։ Հիսուսը հավատում էր Սուրբ գրությունների իրական, այլ ոչ թե շուռ տված ու աղավաղված իմաստին։ Երկուսն էլ՝ թե՛ լիբերալները, թե՛ պահպանողականներն այս հարցում կարող են մեղավոր համարվել։ Երբ նման խարդախություն է կատարվում, Սուրբ գրություններն այլևս Աստծո Խոսք չեն, այլ Աստծո Խոսքի մեր սեփական մանիպուլյացիան։
Գ. Ճշմարիտ կրոնը և իրական պղծությունը՝ այլաբանորեն ձևակերպած։
>>>> Ինչ-որ մեկը թող կարդա Մարկոս 7:14-19:
ՀԱՐՑ — Հիսուսն ի՞նչ նկատի ուներ։
ՊԱՏ․ — >> Կարդացե՛ք Երեմիա 17:9. այնուհետև թող ողջ խումբը ձեզ հետ միասին անդրադառնա հետևյալ հատվածներին. >>>> ինչ-որ մեկը թող կարդա Առակներ 6:16-19:
ՀԱՐՑ — Հին Կտակարանում ի՞նչն է շեշտադրված։
ՊԱՏ․ — Արդյոք Հիսուսը ճշմարիտ պահպանողական չէ՞։ Մեկը, որ իրականում ետ է նայում անցյալի ճշմարիտ հարստությանը և ճշմարտությանը։
ՀԱՐՑ — Կարդացե՛ք Մարկոս 7:17-19․ աշակերտները հասկացե՞լ էին։
ՊԱՏ․ — Անգամ Աստծուն մոտ հետևորդները միշտ չէ, որ հասկանում էին եղելությունը (7:17-19): Անգամ նրանք, ովքեր Հիսուսին մոտ էին կանգնած, ձախողեցին՝ հասկանալու իրական իմաստը։ Ուշադրություն դարձրեք, որ Նա հետո բացատրեց նրանց ․․․
Դ. Հիսուսը հետո բացատրում է իրական պղծության վերաբերյալ Իր մետաֆորը:
>>>> Ինչ-որ մեկը թող կարդա Մարկոս 7:20-23։
ՀԱՐՑ — Հիսուսն ի՞նչ նկատի ուներ այստեղ։ Ի՞նչն է մարդուն պղծում։
ՊԱՏ․ — Միայն մարդը կարող է պղծվել։ Մարդու արարքները միայն կարող են մարդուն հեռացնել Աստծուց։ Հիսուսը չէր ցանկանում, որ Իր աշակերտներն արտաքինից լինեին կրոնավոր, իսկ ներքուստ՝ կեղծավոր։
IV. Եզրակացություն․ երկու նկատառում կամ հնարավոր կիրառություններ։
1. Կրոնից, որը միայն արտաքնապես է դրսևորվում, դառնում ենք դեպի կրոնը, որը նաև ներքին դրսևորումներ ունի։
ՀԱՐՑ — Արդյո՞ք Հիսուսն եկավ, որ մեզ սովորեցնի ազատվել կանոններից։
ՊԱՏ․ — Հիսուսն եկավ, որպեսզի բժշկի մեր սրտերն ու մտքերը։ Նա դեմ չէր կանոններին, այլ ցանկանում էր ավելի խորը ազդել մեր ենթագիտակցության վրա և փոխել մեր հակվածությունը (մեր մոտեցումը կյանքի, Իր և մյուս մարդկանց նկատմամբ)։ Կանոններն անհրաժեշտ են կարգը պահելու համար, և վերջինները կարող են փոխել մեր սրտերը։ Աստված մեզ պատվիրեց չգողանալ։ Այս կանոնը պահելը կարող է հանգեցնել մեր հարևանների և նրանց բարեկեցության մասին մտահոգված լինելուն։ Չգողանալը կարող է մեզ ուղղորդել հարևանին հարգելու, այլ ոչ թե վնաս տալու։
ՀԱՐՑ — Արդյո՞ք հեշտ է հասկանալ, թե ինչու են կանոնները լավ, և թե Աստված ինչ էր մտածում կանոնների մասին։
ՊԱՏ․ — Դժվար է։ Նման բան հասկանալը ժամանակ է պահանջում (հիշեք, որ աշակերտները դանդաղ էին սովորում), բայց հնարավոր է։ Եթե դուք ցանկանում եք լինել ճշմարիտ հավատացյալ, ապա հնարավոր է։ Դուք կարող է զարմանաք, թե որքան ժամանակ կպահանջվի ձեզանից այս ճշմարտություններն ուրիշներին սովորեցնելու համար, և անգամ կարող եք ավելի զարմանալ, երբ տեսնեք, թե որքան երկար ժամանակ է ձեզնից պահանջվում նման բաներ սովորելը։
2. Ճշմարիտ վարդապետության դերը։
ՀԱՐՑ — Արդյո՞ք Հիսուսը կարևորում է ճիշտ վարդապետությունը և Սուրբ գրությունների պատշաճ ընկալումը։
ՊԱՏ․ — Ճշմարիտ վարդապետությանը Հիսուսը հավատում էր, բայց սիրտն էր ամենակարևորը։ Անգամ կարևորագույն հարցերին պետք է մոտենալ սիրտը վերափոխելու տեսանկյունից։
Ծանուցում: Առաջնորդների ընթերցանության կամ այլ պահի համար։ Թե ինչպես կարելի է ուղղել ինչ-որ մեկի սխալ աստվածաբանությունը, երբ սխալը դիտավորյալ չէ. կարդացե՛ք Գրծ․ 18:24-28։ Եթե մենք ցանկանում ենք կոպտորեն ուղղել նշված սխալը՝ ցույց տալու համար մեր ճիշտ լինելը, ապա մենք շեղվում ենք աստվածաբանության ճշմարիտ նպատակից, այն է՝ մտածել Աստծո մասին։
Ա. 18:24-25 — Առաջին՝ ազնիվ գնահատում և հետևաբար գովասանք այն լավի վերաբերյալ, ինչ տվյալ մարդն ասում կամ անում է, անգամ եթե նրա կողմից ասվածը թերի ճշմարտություն է։
Բ. 18:26 — Այնուհետև առանձին մարդու սխալը ուղղեք՝ հետագա ցուցումներ տալով։ Ուշադրությո՛ւն դարձրեք, որ Ապողոսն ուրախությամբ ընդունեց հավելյալ ճշմարտությունը։ Նա չգիտեր և շատ ուրախացավ ավելին իմանալու համար։
Գ. 18:27-28 — Սխալ աստվածաբանությանը նման ձևով մոտենալը պտուղներ ունի․ օգնում է ծառայությանը և Ավետարանի հետագա զարգացմանը։

ԱՍՏՎԱԾԱՇՆՉՅԱՆ ՀՂՈՒՄԵՆՐ

Մարկոս 7:1-23
Վեճ նախնիների ավանդույթի շուրջ
(Մտթ. 15.1-9)
1 Փարիսեցիներն ու դպիրներից ոմանք, որ Երուսաղեմից էին եկել, նրա շուրջը հավաքվեցին։ 2 Եվ երբ տեսան, որ նրա աշակերտներից մի քանիսը անմաքուր ձեռքերով, այսինքն՝ առանց լվացվելու, հաց են ուտում, հանդիմանեցին նրանց։ 3 Որովհետև փարիսեցիներն ու բոլոր հրեաները, եթե նախօրոք ձեռքերը չեն լվանում, չեն ուտում՝ այդ կերպ պահպանելով նախնիների ավանդույթը։ 4 Ինչպես նաև շուկայից վերադառնալուց հետո չեն ուտում, մինչև նախ չլվացվեն։ Շատ այլ ավանդույթներ էլ են պահպանել, ինչպես բաժակների, անոթների, պղնձե ամանների ու անկողինների լվացումը։ 5 Արդ, փարիսեցիներն ու դպիրները հարցրին Հիսուսին. «Ինչո՞ւ քո աշակերտները նախնիների ավանդույթով չեն առաջնորդվում, այլ անլվա ձեռքերով են հաց ուտում»։
6 Նա պատասխանեց նրանց ու ասաց. «Եսային լավ է մարգարեացել ձեր՝ կեղծավորներիդ մասին՝ ասելով.
“Այս ժողովուրդն ինձ շրթունքներով է պատվում,
իսկ նրա սիրտն ինձանից շատ հեռու է։
7 Զուր են պաշտում ինձ,
քանի որ ուսուցանում են պատվիրաններ,
որոնք մարդիկ են հորինել” (Ես. 29.13)։
8 Աստծու պատվիրանները թողած՝ մարդկանց ավանդույթներն եք պահում։ Անոթների* ու ամանների լվանալը և սրա նման ուրիշ շատ այլ բաներ եք անում»։ 9 Եվ նրանց ասաց. «Շա՜տ լավ. ուրեմն Աստծու պատվիրանը անարգում եք, որ ձեր ավանդույթը պահպանեք։ 10 Որովհետև Մովսեսն ասել է՝ “Պատվի՛ր հորդ ու մորդ” (Ելք 20.12, Բ Օր. 5.16) և “Ով իր հորը և մորը չարախոսի, թող մահով պատժվի” (Ելք 21.17, Ղևտ. 20.9)։ 11 Բայց դուք ասում եք. “Եթե մեկը հորը կամ մորն ասի՝ Կորբան, (որ նշանակում է “Այն օգնությունը, որ ինձանից ստանալու էիր, Աստծուն է տրված”), 12 և նրան իր հոր կամ մոր համար որևէ բան անելու պարտականությունից ազատում եք”։ 13 Եվ Աստծու խոսքը անարգում եք ձեր ավանդույթով, որ ժառանգել եք։ Ու սրա նման ուրիշ շատ բաներ էլ եք անում»։
Մաքուրը և անմաքուրը
(Մտթ. 15.10-20)
14 Եվ ամբողջ ժողովրդին դարձյալ իր մոտ կանչելով՝ ասաց. «Բոլորդ ի՛նձ լսեք ու հասկացե՛ք. 15 դրսից մարդու մեջ մտնող ոչ մի բան չի կարող նրան պղծել, այլ նրանից դուրս եկող բաներն են, որ պղծում են մարդուն։ 16 * Ով լսելու ականջ ունի, թող լսի»։
17 Երբ Հիսուսը ժողովրդից հեռացավ ու տուն մտավ, նրա աշակերտներն այն առակի մասին հարցրին նրան։ 18 Եվ նա ասաց նրանց. «Դուք է՞լ այդքան անմիտ եք, չգիտե՞ք, որ այն ամենը, ինչ դրսից է մարդու մեջ մտնում, չի կարող նրան պղծել, 19 որովհետև նրա սրտի մեջ չի մտնում, այլ որովայնի, և դուրս է գնում արտաքնոց՝ ամբողջ կերածը մաքրելով»։ 20 Նա նաև ասաց. «Այն, ինչ դուրս է գալիս մարդու միջից, դա է պղծում մարդուն։ 21 Որովհետև մարդկանց սրտի միջից դուրս են գալիս չար մտքեր, պոռնկություն, գողություններ, սպանություններ, 22 շնություններ, ագահություն, չարություններ, նենգություն, գիջություն, նախանձ, հայհոյություն, ամբարտավանություն, անզգամություն։ 23 Այս բոլոր չարիքները ներսից են դուրս գալիս ու պղծում մարդուն»։

Ելք 20:12
12 Պատվի՛ր քո հորն ու քո մորը, որպեսզի քո կյանքի օրերը երկար լինեն այն երկրի վրա, որ քո Տեր Աստվածը տալու է քեզ։

Ելք 30:19
19 Ահարոնն ու նրա որդիները նրանից կլվանան իրենց ձեռքերն ու ոտքերը։

Ելք 40:13
13 Ահարոնին կհագցնես սուրբ զգեստները, կօծես և կսրբագործես նրան, որպեսզի ինձ համար քահանայություն անի։

Երեմիա 17:9
9 Սիրտն ամենից ավելի խաբեբա է և կամակոր. այն ո՞վ կարող է հասկանալ։

Առակներ 6:16-19
16 Վեց բան կա, որ Տերն ատում է, և յոթը զզվելի են նրա հոգու առաջ.
17 Ամբարտավան աչքեր, ստախոս լեզու և անմեղ արյուն թափող ձեռքեր.
18 Չար մտադրություններ ունեցող սիրտ, դեպի չարություն վազելու շտապող ոտքեր.
19 Ստեր փչող կեղծ վկա և եղբայրների մեջ կռիվ հրահրող։

Գրծ․ 18:24-28
Ապողոսի քարոզչությունը Եփեսոսում
24 Ապողոս անունով մի հրեա՝ ծագումով ալեքսանդրիացի, որ ճարտասան էր և Սուրբ Գրքին քաջածանոթ, եկավ հասավ Եփեսոս։ 25 Նա տեղյակ էր Տիրոջ ճանապարհին և ջերմեռանդ հոգով քարոզում էր ու ճշմարտապես ուսուցանում Հիսուսի մասին։ Նա միայն Հովհաննեսի մկրտությունը գիտեր։ 26 Ապողոսը սկսեց ժողովարանում համարձակ խոսել։ Երբ Ակյուղասն ու Պրիսկիղան նրան լսեցին, նրան իրենց մոտ վերցրին և ճշմարտագույնս բացատրեցին Աստծու ճանապարհը։ 27 Երբ նա ցանկացավ Աքայիա գնալ, եղբայրները, հավանություն տալով, գրեցին աշակերտներին, որ նրան ընդունեն։ Տեղ հասնելուն պես նա Աստծու շնորհով մեծապես նպաստեց հավատացյալներին, 28 որովհետև բուռն կերպով հրապարակավ հակաճառում էր հրեաներին՝ Սուրբ Գրքի միջոցով ցույց տալով, որ Քրիստոսը Հիսուսն է։